Prostat Nedir?

Prostat büyümesinin, yaşlanmanın doğal bir sonucu olduğu söylenebilir.  Prostat büyümesi, idrar kanalını sıkıştırarak idrar yapmada sorunlara yol açabilir. hastanın şikayeti, laboratuar ve görüntüleme sonuçlarına göre ilk önce ilaç tedavisi uygulanabilir. Belirtileri hafifletmek için kullanılan ilaç tedavisinden sonra fayda görülemez ise farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir.

Prostat, Leğen kemiğinde bulunan idrar kesesinin altında idrar kesesinin çıkışını çevreleyip saran bir salgı bezidir. Prostatın merkezinde üretra vardır ve idrarı boşaltmaya yarar. Prostat hastalıklarında ise boşaltım zorlaşır. İdrar yapamama, idrar yaparken yanma, sık idrar yapma gibi etkileri olabilir. Prostat hastalıkları cinsel ilişkiye girerken de zorluk yaşatabilir. Prostatın fazla büyümesi iktidarsızlık, sertleşme ve erken boşalma sorununa yol açabilir.

Prostat Büyümesi Nedir, Prostat Büyümesi Neden Olur?

Prostat büyümesi, erkeklerde yaş ilerlemesine bağlı olarak görülen bir durumdur. Prostat, erkeklerin üreme sistemlerinde bulunan bir organdır, idrar yolunun İdrar kesesinin altında yer alır. Prostat bezinin salgısı , meni içerisinde bulunan sıvının bir parçasını oluşturur. Yaş aldıkça erkeklerde prostat bezlerindeki hücreler çoğalarak prostat büyümesini oluşturur. Bu durum iyi huylu prostat büyümesi olarak adlandırılır. Prostatın ilk nedeni yaşlanmadır. Yaşlanmayla birlikte ortaya çıkan hormonal değişiklikler ve bu hormonların prostat üzerinde etkileri prostat bezinde büyümeye neden olabilir.

Prostat büyümesi özellikle 50 yaşından sonra yaygın olarak görülmeye başlanır. Testosteron hormonu erkeklerde prostat büyümesini meydana getiren önemli bir faktördür. Yaşlanmayla birlikte bu testosteron düzeyi azalırken başka hormonların etkisi artabilir. 

İyi Huylu Prostat Büyümesi Nedir?

İyi huylu prostat büyümesi, prostatın kanser hücresi taşımadığı anlamına gelmektedir. Kanser hücresi olmaması herhangi bir olumsuz durum yaşanmayacağını garantilemez. Aksine iyi huylu prostat büyümesi, idrar yolunu sıkıştırabilir. Bu durumda idrar akışı zayıflayabilir, idrar yapmada güçlük gibi belirtiler görülebilir.

İyi huylu prostat büyümesi erkeklerde ilerleyen yaşlarda sıklıkla görülen bir durumdur. Yaşlanmayla birlikte hormonal değişiklikler meydana gelir ve erkeklerde prostat büyümesi sorunu ortaya çıkabilir. 

Prostat Büyümesi Belirtileri Nelerdir?

Prostat büyümesi belirtileri hastanın prostat büyümesinin derecesine göre değişiklik gösterebilir. Bu semptomlar prostatın büyümesiyle idrar yoluna baskı yapması sonucu gelişmektedir.

• Sık idrara çıkma ihtiyacı, özellikle gece bunun için uyanmak
• İdrar yaparken zorlanma veya idrar akışının zayıflaması
• İdrar yaparken kesintiler veya duraksamalar
• İdrar yaparken yanma veya ağrı
• İdrarın tamamen boşalmadığı hissi
• İdrar tutma güçlüğü
• Sıklıkla idrar yolu enfeksiyonu görülmesi

Prostatın belirtileri kişinin günlük yaşamını önemli derecede etkileyebilir. Kişinin günlük hayatında ve iş yaşamında sürekli tuvalete gitmesi, aktivitelerin yarıda kesilmesi gibi durumlar yaşanabilir. Belirtileri her insanda farklı şekillerde görülebilir.

Prostatın Olması Gereken Normal Boyutları Nedir?

Prostatın olması gereken normal boyutu bir ceviz büyüklüğü olarak tanımlanabilir. Prostatın hacmi 15-25 ml olarak bilinir. Prostat mesanenin hemen altında bulunur ve ergenlik döneminde değişen hormonlar nedeniyle büyüme yaşanır. Prostat büyümesi iyi huylu olabilir. İdrar kanalına baskı yaparak birtakım idrar yoluyla ilgili sorunlar meydana getirir.

Prostat Büyümesi Tanısı Nasıl Konur?

Prostat büyümesi tanısı için ilk olarak doktorunuza semptomlarınızı anlatmanız gerekir. Sağlık durumunuz ve önceden kullandığınız ilaçlar muayene sırasında aktarılmalıdır. Doktor, rektal muayene yöntemi kullanır ve prostatın büyüklüğü, şekli hakkında bilgi edinilebilir. Doktorunuz sizden idrar testi isteyerek, idrar analizi yapabilir. İdrarda enfeksiyon olup olmadığı tespit edilebilir.

Prostat Spesifik Antijen testi, protez bezinin salgıladığı bir proteinin ölçüldüğü kan testidir. PSA seviyesi, prostat büyümesi ve prostat kanseri için durum tespiti yapabilir. Bu test tek başına yeterli değildir. Hem diğer testler hem de muayene sonucu ortak bir tanı konulabilir.

Prostatın daha detaylı değerlendirilmesi için ultrason, MR gibi görüntüleme yöntemleri tercih edilebilir. Bu yöntemlerle prostatın boyutu, şekli, dokusu daha ayrıntılı şekilde belirlenebilir. Tüm bu testler ve değerlendirmeler sonucunda doktorunuz prostat büyümesi tanısı koyabilir. Sonrasında hastanın yaşına, prostat büyümesinin durumuna göre tedavi yöntemleri belirlenebilir.

Prostat Kanseri Tedavisi

Prostat hastalıklarının belirtileri benzese de tedavileri farklıdır. Prostat büyümesi normaldir ve bir şikayet yoksa tedavi uygulanmaz gözlemlenir. Ancak prostat büyümesinin idrar yapmayı zorlaştırması durumunda tedaviye başlanması gerekir. Prostat kanseri ise kesinlikle tedavi edilmelidir. Bu tedaviler; ilaç tedavisi, bitkisel tedavi, radyasyon (ışın) tedavisi, hormon tedavisi, kemoterapi ve ameliyattır.

Prostat Büyümesi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Prostat büyümesi tedavisi hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve büyümeye bağlı olarak belirlenmektedir. Prostat büyümesi tedavisinde ilk olarak semptomları hafifletmek için ilaç tedavisi uygulanabilir. İlaçlarla belirtiler kontrol altına alınabilir. İlaç tedavisinin yeterli gelmediği durumlarda ameliyatla tedavi uygulanabilir.

Prostat büyümesi tedavisinde Transüretral rezeksiyon (TURP) en yaygın kullanılan cerrahi yöntemdir. Bu yöntemle prostat bezinin bir kısmı çıkarılır ve idrar akışının sorunsuz sağlanması hedeflenir.

Prostat Kanserinin Cerrahi Müdahalesi

Prostat kanserinin cerrahi müdahalesi mümkündür. Bu işlemlerden biri açık prostatektomi ameliyatıdır. Prostat ve prostata yakın dokular alınır. Daha az zarar veren kapalı şekilde yapılan ameliyatta vardır. Bu işleme de laparoskopik prostatektomi adı verilir. Bu işlemde vücuda küçük bir kesik açılır. Ucunda kamera ve ışık olan bir alet yardımıyla işlem gerçekleştirilir. Açık ameliyat kadar olumlu sonuç alınabilir.

Prostat Kanserinde Cerrahi Müdahalenin Yan Etkileri

Prostat kanserinde cerrahi müdahalenin yan etkileri olarak ameliyat sonrası ağrı gösterilebilir. Ameliyattan sonraki iki üç gün hastalar halsiz olabilir ve ağrı çekebilir. Ağrı kesiciler sayesinde bu sorun kaldırılabilir. En sık görülen diğer yan etkiler de penis sertleşmesinde sorun yaşama, iktidarsızlık, idrar kaçağıdır. Günümüzde cerrahi müdahaleler çokça geliştiği için nadir olarak bu sorunlar gözükür. Sinir koruyucu cerrahi teknikler sayesinde sinirlerde daha az hasar oluşur. Bu sayede peniste sertleşme ve idrar tutma sağlanmış olur. Peniste sertleşme sorunu ameliyat sonrası dönemde ilaç veya cerrahi uygulamalarla sayesinde aşılabilir. Radikal prostatektomi ameliyatı geçiren hastalarda cinsel ilişki gerçekleşse bile boşalma sırasında meni dışarı atılamaz. Ayrıca ileri yaşta olan hastalarda sinirler korunsa bile ameliyat sonrası dönemde peniste yeterli sertleşme sağlanma olasılığı düşüktür.

Prostat Kanserinde Radyasyon (Işın) Tedavisi

Prostat kanserinde radyasyon (ışın) tedavisi iki şekilde uygulanır. Bunlar EBRT (dışarıdan ışınlama) ve brakiterapi (iç ışınlama)’dır. En yaygın kullanımı olarak ise EBRT tekniğinin daha yoğunu olarak adlandırılmış olan IMRT’dir. Bilgisayar programları ile ışınlar şekillendirilir. Böylece çevresindeki normal dokulara zarar verilmez. SBRT (stereotaktik) ise günlük dozdan daha yoğun doz uygulamadır. Tedavi süresinin kısalmasını sağlar.

Prostat Kanserinde Radyasyon (Işın) Tedavisinin Yan Etkileri

Prostat kanserinde radyasyon (ışın) tedavisi yan etkisi olarak hastaların çok yorgun halsiz hissetmeleri örnek verilebilir. Ayrıca hastalarda idrar yaparken rahatsızlık hissi, sık idrara çıkma, ishal gibi etkiler de görülebilir. Dış etken olarak ise dıştan radyasyon tedavisinin uygulandığı bölgede kuruluk, kızarıklık ve gerginlik olabilir. Kasık bölgesinde uygulandığı yerdeki kıllarda dökülme görülebilir. Peniste sertleşme zorluğu, inatçı ishal, dışkıdan kan gelmesi veya bağırsak tıkanıklıkları ile ilgili şikayetler görülebilecek diğer yan etkilerdir.

Prostat Kanserinde Hormon Tedavisi

Prostat kanserinde hormon tedavisi ender kullanılır. Prostat kanser hücrelerin büyümesi androjen hormonuyla bağlantılıdır. En önemli androjen testosterondur. Androjen üretimini baskılayan hormonal tedavi androjen etkisini de durdurabilir. Cerrahi müdahale veya ilaçla yapılabilir.

Prostat Kanserinde Hormon Tedavisinin Yan Etkileri

Prostat kanserinde hormon tedavisinin yan etkileri sıklıkla cinsel istek kaybı, sertleşme problemleri, meme başlarında hassasiyet ve tedavinin ilerleyen dönemlerinde kemiklerde kısmen erime yani Osteoporoz şeklindedir. Vücutta testosteron seviyesinin düşer ve tümör büyümesi yavaşlar. Böylece hastanın durumunda belirgin bir düzelme görülür. Prostat kanseri tedavisinde östrojen uygulaması kalp ve dolaşım sistemi rahatsızlıklarını arttırır. Ender kullanımı bu yüzdendir. Özellikle kalp rahatsızlığı öyküsü bulunan erkeklerde bu tedavi şekli uygun görülmez.

Prostat Kanserinde Kemoterapi

Prostat kanserinde kemoterapi işleminde kanser hücrelerini yok etmek için kimyasallar kullanılır. Kanser hücrelerine saldıran bu kimyasallar kan dolaşımına enjekte ederek uygulanır. Tümöre direkt olarak da uygulaması mümkündür. Ayrıca metastaza bağlı ağrının giderilmesinde etkin rol oynar.

Prostat Kanserinde Kemoterapinin Yan Etkileri

Prostat kanserinde kemoterapinin yan etkileri tedavi için kullanılan ilacın cinsi ile doğrudan ilişkilidir. Vücudun karaciğer, kemik iliği gibi dokularında işlev bozuklukları, saç dökülmesi, ılımlı bulantı-kusma yakınmaları, bacaklarda şişme gibi etkiler gösterebilir.