Prostat Büyümesi Nedir?

Prostat büyümesi, erkeklerde mesanenin altında ve rektumun önünde yer alan prostat organının zaman içerisinde büyümesi olarak tanımlanabilir. Tıbbi adıyla benign prostat hiperplazisi (BPH), prostat bezinin büyümesiyle idrar akışını engelleyebilecek bir duruma yol açabilir.

Prostat, erkek üreme sistemine ait, ceviz büyüklüğünde bir bezdir ve mesanenin alt kısmında, üretranın çevresinde konumlanmıştır. Prostatın başlıca görevi, spermi besleyen ve taşıyan sıvıyı üretmektir. Peki prostat büyümesi nedir? Prostat büyümesi, yaşlanma sürecinin doğal bir parçası olarak ortaya çıkabilir. Büyüyen prostat, idrar yolunu daraltarak mesanenin tamamen boşalmasını zorlaştırabilir ve idrar akışını etkileyebilir. Bu büyüme genellikle kanserden farklı bir durumdur ancak yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.

Prostatın Normal Boyutu Nedir?

Sağlıklı bir prostat bezi, ortalama bir ceviz büyüklüğünde dir. Normal boyutlar yaşa ve bireysel farklılıklara bağlı olarak değişebilir. Prostat boyutu genellikle yaş ilerledikçe artar. 40 yaş altındaki insanlarda prostat ağırlığı 20-25 gram normal kabul edilir. 40 yaş üzerindeki insanlarda ise hormonal değişikliklerle birlikte prostat büyüyebilir ve 30-40 gramı geçebilir. Ancak bu büyüme, belirtiler veya sağlık sorunları yaratmadığı sürece her zaman endişe verici değildir.

İyi Huylu Prostat Büyümesi Nedir?

İyi huylu prostat büyümesi, tıbbi adıyla Benign Prostat Hiperplazisi (BPH), prostat bezinin yaşla birlikte büyümesiyle ortaya çıkan ve genellikle erkeklerde idrar yapma ile ilgili problemlere yol açan bir durumdur. "İyi huylu" terimi, bu büyümenin kansersiz olduğunu ve prostat kanseri ile doğrudan bir bağlantısı bulunmadığını ifade eder.

Prostat Büyümesi Nedenleri

Prostat büyümesinde yaşlanma ve hormonal değişikliklerin başlıca etkenler olduğu düşünülmektedir. Prostat büyümesi, genellikle 40 yaşından itibaren ortaya çıkmaya başlar ve 50 yaş sonrasında daha belirgin bir hale gelir. Yaşlandıkça prostat hücreleri çoğalarak bezin büyümesine neden olabilir. Yaş ilerledikçe testosteron seviyeleri düşerken, östrojen seviyeleri artar. Bu hormonal dengesizlik, prostatın büyümesini tetikleyebilir. Ailede prostat büyümesi öyküsü olan erkeklerde, bu durumun görülme riski daha yüksektir. Yüksek yağlı diyetler ve hareketsiz yaşam tarzı prostat büyümesi riskini artırabilir.

Prostat Büyümesi Belirtileri Nelerdir?

Prostat büyümesi, idrar yapmada yaşanan sorunlarla ilgili semptomları doğurmaktadır. Prostat büyümesinin ciddiyeti arttıkça belirtiler de yoğunlaşabilir.

• Sık idrara çıkma
• İdrarın akışında zayıflama
• İdrar yapmaya başlamada zorluk
• İdrar tutmada güçlük
• İdrar sonrası damlamaya devam etmesi
• Ağrılı idrar yapma

Prostat Büyümesi Tanısı Nasıl Konur?

Prostat büyümesi tanısı hastanın fiziksel muayenesine, genel hastalık öyküsüne, semptomlarına bakılarak ve çeşitli testler yapılarak konulmaktadır. Hastaya idrar yaparken yaşadığı problemler sorulur. Doktor, prostatın büyüklüğünü ve olası prostat kanseri açısından sertliğini değerlendirmek için rektumdan bir muayene yapar. Kanda prostat kanseriyle bağlantılı olan PSA seviyesi ölçülür. Prostat büyümesi PSA seviyesini hafifçe artırabilir. İdrar yolu enfeksiyonu veya başka bir sağlık sorununun varlığı araştırılır. Prostatın boyutu ve yapısını detaylı şekilde değerlendirmek için ultrasonografi kullanılır.

Prostat Büyümesi Tedavisi

Prostat büyümesinin tedavisi için hastanın şikayetleri, yaşı, genel sağlık durumu dikkate alınır. Tedavi yöntemleri, ilaç kullanımından cerrahi müdahaleye kadar geniş bir yelpazede sunulmaktadır. Hafif semptomlara sahip hastalar için "aktif izlem" önerilebilir. Düzenli kontroller ile hastalığın seyri takip edilir. Hasta bu süreçte sıvı alımını düzenlemeli, kafein ve alkol tüketimini azaltmalı, düzenli fiziksel aktivite yapmalıdır.

İlaç tedavisi için bazı ilaçlar prostat ve mesane kaslarını gevşeterek idrar akışını iyileştirmektedir. Bazıları prostatın boyutunu küçülterek semptomları hafifletmektedir. Semptomları hafifletmek için cerrahiye gerek kalmadan uygulanan bazı minimal tedaviler vardır. Prostat dokusunu küçültmek için radyo frekans enerjisi kullanılabilir. Su buharı kullanılarak prostat dokusu buharlaştırılabilir veya çıkarılabilir.

Prostat Ameliyatı

Prostat büyümesi durumunda, semptomların ilaç tedavisi veya diğer yöntemlerle kontrol altına alınamadığı ciddi vakalarda ameliyat önerilebilir. Ameliyatın amacı, prostatın büyüyen dokusunu çıkartarak idrar akışını rahatlatmak ve semptomları gidermektir. Eğer hastanın semptomları çok şiddetliyse, tedavi için verilen ilaçlarla kontrol altına alınamıyorsa ameliyat yapılabilir. Ameliyat için birkaç yöntem uygulanabilir.

Transüretral Prostat Rezeksiyonu (TURP): Üretradan bir cihaz (rezektoskop) ile girilerek prostatın büyüyen kısımları kesilir veya kazınır. Orta büyüklükteki prostatlar için yaygın bir yöntemdir.

Açık Prostatektomi: Karın bölgesine yapılan bir kesi ile prostatın büyüyen kısmı çıkarılır. Çok büyük prostat dokularında kullanılır.

Holmium Lazer Prostatektomi (HoLEP): Lazer kullanılarak prostatın fazla dokusu buharlaştırılır veya çıkarılır. Büyük prostatlara sahip hastalar için minimal invaziv bir yöntemdir.