Böbrek taşları böbrek kanalları içerisinde oluşan mineral içerikli sert kitlelere denilir. Böbrek taşlarının hangi etkenlerden dolayı oluştuğu tam olarak bilinmez. Ancak genetik faktörler, sistemik hastalıklar, doğuştan idrar yolları anomalileri böbrek taşının oluşumuna neden olabilir. Toplumda böbrek taşları hastalığı oldukça sık görülür.
İçindekiler
Böbrek Taşı Neden Oluşur?
Böbrek taşı oluşma nedenlerinden biri tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonudur. Böbrek hastalıkları, tiroid hastalıkları, metabolizma hastalıkları, kronik pankreas hastalığı böbrek taşı oluşumuna zemin hazırlar. Sık sık böbrek taşı oluşmasına neden olan hastalıklarından biri de kronik bağırsak iltihabıdır. Böbrek taşlarının çoğunluğunu kalsiyum oksalat oluşturur.
Böbrek Taşı Belirtileri Nelerdir?
Böbrek taşı belirtileri taşın büyüklüğüne ve yerine göre değişiklik gösterebilir. Çok küçük taşlar idrar yolundan fark edilmeden geçebilir. Taş büyürse üreterde sıkışma olabilir. Ağrı en sık görülen şikayettir. Ağrı şiddeti hastaya göre değişiklik gösterir. Böbrek taşı yüzünden oluşan ağrılar genelde ani bir şekilde gelip kısa süreli şeklindedir. Her an bir ağrı hissi olmaz. En çok görülen etki ağrıdır ancak başka belirtiler de vardır. Bu belirtiler;
- Mide bulantısı veya kusma,
- İdrarda kan görülmesi,
- İdrara çık sık çıkma,
- Titreme ve ateş görülmesi
- İdrar yaşamada zorluk ve az idrar yapma,
- İdrar yaparken ağrı görülmesi
olarak görülebilir.
Böbrek Taşı Nasıl Düşürülür?
Böbrek taşı boyutu 5 mm’nin altında ise taşlar müdahale olmadan kendiliğinden düşebilir. Bol hareket ve bol su tüketimi taşların düşmesini kolaylaştırır. İlaç tedavisi de uygulanabilir. İlaç tedavisi sayesinde üreter kanalları genişler ve taş düşürmek kolaylaşır. Fakat taşlar 5 mm üzerindeyse operasyon gerekir.
Böbrek Taşı Lazer Ameliyatı
Böbrek taşı lazer ameliyatı kapalı şekilde gerçekleştirilebilir. Endoskop kullanılan bu ameliyatta idrar kanalı boyunca ilerlenip taşlara ulaşılır. Dokulara minimum düzeyde zarar verilir. Sonrasında taş alımı gerçekleşir. Vücutta küçük bir kesik açılır. Bu kesik içerisinden labaroskop ya da endoskopla giriş yapılır. Taşlar kırılır.
Böbrek Taşını Ses Dalgasıyla Kırma
Böbrek taşını ses dalgasıyla kırma 1980’li yıllarda kullanıma giren bir yöntemdir. Teknik temel olarak ses dalgalarının insan vücudunda odaklanarak üriner sistem taşlarının kırılmasını sağlar. Ses dalgaları vücut dışında farklı yöntemlerle sağlanabilir. Bu yöntem farklılıkları oluşan ses dalgalarının kalitesini ve etkisini de değiştirir. Elektriğin atlaması ile oluşturulan ve odaklanan ses dalgası daha güçlü, yaygın etkili olur. Kristal titreşimi ile sağlanan ses dalgaları daha cılız ancak daha küçük bir odağa hedefli olabilir. İşlem etkisini hemen göstermez. Taş kırılma seansı tamamlandığında taşların kırılıp kırılmadığı çoğu zaman hemen anlaşılmaz. Etkilerin ortaya çıkması 10 güne kadar uzayabilir.
Böbrek Taşları Ses Dalgasıyla Nasıl Kırılır?
Böbrek taşları ses dalgasıyla kırılma işlemi çoğu zaman anestezi gerektirmez. Ancak dalgaların gücü arttırıldıkça hissedilen ağrı da artar. Bu durumda anestezi gerekebilir. İşlem sırasında hareketsiz kalmak gerekir. Ortalama 20-30 dk süren taş kırma seansında yaklaşık 2000-3000 civarında vurma işlemi yapılır. Çocuklarda en çok tercih edilen yöntem olup anestezi altında uygulanır.
Böbrek Taşı Ses Dalgasıyla Kırmada Öncesi Ve Sonrası
Böbrek taşı ses dalgasıyla kırma öncesi idrarda enfeksiyon olmadığının kanıtlanması hayatidir. Çok nadir de olsa bu işlem sonrası kana mikrop karışması nedeni ile ölümler gözlenmiştir. İşlem sonrası bol sıvı alınması gerekir. Başka uygulanması gereken özel bir önlem yoktur. Kırılan böbrek taşları hasta kendisi düşüreceğinden ağrı beklenen bir durumdur. Taşın büyüklüğüne ve ses dalgalarına verdiği kırılma yanıtına göre hastaların taştan kurtulması için birden fazla seans gerekebilir. Bu süre bir kaç ayı bulabilir. Öneriler 3 seans şeklindedir. Bu istisnai durumlarda değişebilir ancak 3 seansta hastanın taşlarından kurtulamayacağı düşünülüyor ise bu işlem uygulanmaz.
Böbrek Taşı Düşürmede Ses Dalgalarının Başarısı
Böbrek taşı düşürmede ses dalgalarının başarısında taşların kimyasal yapıları da etkilidir. Her taş bu yöntemle kırılmaz. Ayrıca tam taşsızlık sağlanması da oldukça güçtür. Hastaların yaklaşık yarısında rahatsızlık vermeyecek de olsa bir miktar taş böbrekte kalır. Çok yaygın yan etkileri yoktur.
5 mm’ye kadar olan taşların çoğunluğu ağrı kesici, antispazmodik ilaç tedavisi ve bol sıvı alımı ile düşürülmektedir. Tek böbrekle yaşamak zorunda kalanların bunu bir problem gibi görmemeleri gerekmektedir. Bu nedenle vücuda dışarıdan bir darbe gelmemesine dikkat edilmelidir. Kırılan taş parçaları vücuttan idrar yoluyla atılmaktadır. 5 mm’ye kadar olan taşların çoğunluğu ağrı kesici, antispazmodik ilaç tedavisi ve bol sıvı alımı ile düşürülmektedir. Mümkün olduğunca günde 2 litre su tüketilmesi gerekmektedir.Böbrek taşının ilaçla tedavisi var mı?
Bir böbreğimin alınması bana ne kadar zarar verir?
Böbrek taşının kırılması zararsız mıdır?
Böbrek taşının ilaçla tedavisi var mı?
Taş hastalığını engellemek için nasıl beslenmeliyim?